W ramach projektu realizowanego przez Muzeum, dofinansowanego z programu „Koalicje dla Niepodległej”, młodzież pleszewskich szkół podstawowych i ponadpodstawowych wzięła udział w wycieczce do Poznania i uczestniczyła w uroczystościach z okazji 80. rocznicy powstania Konzentrationslager Posen – pierwszego obozu powstałego na ziemiach polskich, mieszczącego się w Forcie VII w Poznaniu. Przy okazji ważnej rocznicy odbywało się także III Wielkopolskie Forum Pamięci organizowane przez poznański oddział Instytutu Pamięci Narodowej. W programie forum znalazły się krótkie wystąpienia dotyczące historii Fortu VII oraz wykład Aleksandry Pietrowicz pt. „Polskie Państwo Podziemne w Wielkopolsce w latach 1939-1945”, a także panele dyskusyjne itp. Młodzież wzięła także udział w głównych uroczystościach upamiętnienia KL Posen, podczas których oddano hołd wszystkim, którzy stracili życie w tym miejscu. W asyście wojskowej odbył się Apel Poległych, a także złożono wieńce pod Ścianą Śmierci, gdzie codziennie rozstrzeliwano od 7 do 9 więźniów. Po uroczystościach przyszedł czas na zwiedzanie fortu, w którym obecnie mieści się Muzeum Martyrologii Wielkopolan. Następnie uczniowie mieli okazję posłuchać wystąpień zaproszonych gości w ramach panelu dyskusyjnego na temat zbiorów archiwalnych dotyczących okupacji niemieckiej w Wielkopolsce. W wyjeździe wzięli udział uczniowie Zespołu Szkół Publicznych nr 1, Zespołu Szkół Technicznych, Niepublicznej Szkoły Podstawowej w Sowinie i Błotnej i Niepublicznego Liceum Ogólnokształcącego wraz z opiekunami: Dominikiem Wabińskim, Januszem Waliszewskim i Maciejem Grzesińskim.

KL Posen to pierwszy w okupowanej przez III Rzeszę Polsce obóz koncentracyjny, funkcjonujący od 10 października 1939 r. Na terenie obozu śmierć poniosło ok. 20 tysięcy Wielkopolan. Uwięzieni w nim Polacy byli rozstrzeliwani, torturowani, wieszani, zrzucani ze schodów lub umierali z powodu ciężkich warunków panujących w celach więziennych. W obozie już w październiku 1939 roku po raz pierwszy w Europie Niemcy użyli gazu do mordowania ludności cywilnej. Na terenie obozu zginęło wielu przedstawicieli wielkopolskiej inteligencji, zaangażowanych w polskim życiu społecznym i politycznym, uczestników powstania wielkopolskiego, patriotów będących członkami wpływowych polskich środowisk Poznania. Obóz był odwetem Niemców za powstanie wielkopolskie i dążenia niepodległościowe Wielkopolan po zakończeniu I wojny światowej. Warto zauważyć, że w Forcie VII, przez krótki czas, uwięziony był także proboszcz pleszewskiej parafii farnej ks. Kazimierz Niesiołowski. Tym bardziej cieszy, że pleszewska młodzież mogła tam pojechać i upamiętnić wszystkie ofiary niemieckiego terroru.

Katarzyna Rutkowska

Koordynator projektu