Od 2 marca 2021 r. w Muzeum Regionalnym w Pleszewie eksponowane są dwie nowe wystawy: „KOMIKS W PRL, PRL W KOMIKSIE” oraz „HISTORIA POLSKIEGO KOMIKSU”.

Wystawa „Komiks w PRL, PRL w komiksie” ze zbiorów IPN w Rzeszowie to kapitalny przykład, jak za pomocą prostych środków plastycznych oraz słów można przedstawić czy opisać dany temat, historię, problem itp. Wystawa prezentuje komiksy, które w swojej treści mają nawiązania do polityki, historii, rzeczywistości i kultury PRL. Odwiedzając ją można zobaczyć m.in. komiksy o przygodach Hansa Klossa i Tytusa, Romka i Atomka, kapitana Żbika czy też komiksy z lat 50. XX wieku, których bohaterowie zachęcali np. do kolektywizacji rolnictwa. Ekspozycja zawiera komiksy wydawane przez podziemną Solidarność w latach 80. XX w. np.: „Solidarność – pierwsze 500 dni” z 1984, czy komiks oparty na „Folwarku zwierzęcym” Georga Orwella.

Z kolei na wystawie pt. „Historia polskiego komiksu” pokazane zostały jego dzieje.

Komiks to tekst plus obrazek. W dowolnej konfiguracji tych dwóch składników. Pojawił się w Polsce jeszcze przed II wojną światową. Po wojnie został wyklęty jako owoc „zgniłego kapitalizmu”, niszczący młode umysły i zatruwający je przemocą, komercją, wartościami obcymi nowej socjalistycznej wizji obywatela. Jednocześnie poprzez swoją zdolność łatwego docierania do tegoż młodego, czy starszego odbiorcy stał się dla władzy narzędziem komunikowania nowych, pożądanych przez nią wartości. Dzieje polskiego komiksu w PRL to spychanie na margines, wykorzystywanie propagandowo, kontrolowanie. Z drugiej strony autorzy przekazywali między wierszami krzywy obraz kreowanej na idealną rzeczywistości. Co do oceny komiksu okresu Polski Ludowej to twórczości czasów stalinizmu można przypiąć łatkę służalczości wobec systemu, o tyle do późniejszych wydawnictw zastosowanie takiego podejścia byłoby uproszczeniem. Faktem jest, że aby publikować, trzeba było wpisać się w ramy wyznaczone przez system i jego mocodawców. Z drugiej strony trzeba przyznać, że ukazywały się komiksy mające jedynie zabawić czy rozśmieszyć czytelnika. Komiks PRL-u był specyficznym i ciekawym zjawiskiem, stając się częścią historii tamtych lat. Zapoznajmy się z tą historii.

Witold Hajdasz

KOMIKS W PRL, PRL W KOMIKSIE

HISTORIA POLSKIEGO KOMIKSU

wystawy

2 marca – 23 kwietnia 2021

kurator wystaw: kustosz Witold Hajdasz