W piątek, 20 października 2017 r. w Muzeum Regionalnym w Pleszewie odbył się wykład dr Ewy Kurek pt. „Stosunki polsko-żydowskie w latach wojny. Poza granice solidarności”. Wykład został zorganizowany przez pleszewskie Koło Polskiego Towarzystwa Historycznego. Prelegentka jest absolwentką Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, a także reżyserem filmów dokumentalnych i autorką wielu artykułów i książek poświęconych II wojnie światowej. Dwie jej książki zostały przetłumaczone na język angielski i wydane w USA. Wyniki swoich badań nad problemem stosunków polsko-żydowskich prezentowała na międzynarodowych kongresach naukowych oraz podczas wykładów, m.in. w instytucie Yad Vashem czy na uniwersytetach w USA.

Podczas wykładu dr Ewa Kurek poruszyła wątek pleszewski swoich badań związany z osobą s. Walerii Syksty Niklewskiej, służebniczki wielkopolskiej, która w 1934 r. wstąpiła do Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Niepokalanego Poczęcia NMP w Pleszewie, natomiast w czasie II wojny światowej pracowała w Sierocińcu Zgromadzenia w Czersku n. Wisłą. Tam, wespół z innymi siostrami, wśród swoich wychowanków ukrywała siedmioro dzieci żydowskich z warszawskiego getta. Po wojnie wróciła na krótko do pracy w Pleszewie. Tutaj też zmarła w Domu Generalnym w 2000 roku.

Dalsza część wykładu nakreśliła ponad 1000-letnią obecność Żydów w historii Polski, ze szczególnym naciskiem na lata II wojny światowej. Po wykładzie i dyskusji autorka podpisywała swoje książki.

Tematyka żydowska wielokroć była obecna w działalności pleszewskiego Muzeum. Wykłady o tej tematyce wygłaszali: dwukrotnie prof. Rafał Witkowski (UAM Poznań) i prof. Krzysztof Morta (Uniwersytet Wrocławski). W 2015 r. Muzeum było inicjatorem sprowadzenia „Muzeum na kółkach” – projektu według scenariusza Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie. Muzeum Regionalne jest też partnerem i uczestniczy w pracach Ośrodka Badań nad Historią i Kulturą Żydów z Południowej Wielkopolski – placówki badawczej Uniwersytetu Wrocławskiego działającej w Ostrowie Wielkopolskim. Ponadto jest także obecne przy zabezpieczaniu pleszewskich macew i projektach przyszłego lapidarium. Wykład dr Ewy Kurek wpisuje się w dyskurs nad niezmiernie ciekawym tematem, jakim jest historia narodu żydowskiego.